جریان شناسی فکر دینی در الجزایر(۱)
مقدمه
در فضای دینی الجزایر ، همچون سایر کشورها ، جریان های فکری و مذهبی متعددی حضور دارند ، سلفی ها ، اخوانی ها ، وهابی ها ، متصوفه ، شیعیان ، اباضی ها ، احمدی (قادیانی) ها ، اسماعیلی ها ، بهایی ها و مسیحیان .همچنان که از نظر قومی به دو بخش عمده اعراب و آمازیغی ها تقسیم می شوند .
از سویی همسایگی با کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه ، با سابقه یکصد و سی ساله حکومت استعماری بر الجزایر ، نوعی گرایشات فرانکوفونی یا تفرنس در بین گروه هایی از مردم برجای گذاشته است . البته نسبت حضور این گروه ها و گرایشات فکری ، دینی و مذهبی در جامعه الجزایر یکسان نیست ، اما هر یک از آنها سهمی از حیات فرهنگی این کشور را به خود اختصاص داده اند و معرفی هر یک از این جریانات برای رسیدن به دیدگاهی کلی و نزدیک به واقع از جامعه فرهنگی الجزایر ضروری و از اهمیت به سزا برخوردار است و یکی از وظایف نمایندگی فرهنگی کشورمان در این خطه محسوب می شود .
برای رسیدن به این هدف ، راه های مختلفی وجود دارد ، از جمله معرفی شخصیت ها و متفکرانی که با ارائه آثار مکتوب خود ، به نمادی از جریانی فکری و فرهنگی تبدیل شده اند .
دکتر نور الدین بولحیه ، نویسنده ، متفکر و استاد دانشگاه الجزایری یکی از نخبگان فکری و دانشگاهی الجزایری است که در زمینه های مختلف علوم اسلامی و مکاتب و مذاهب آثاری داشته و می تواند نماینده قشر وسیعی از نخبگان و
تحصیل کردگان نو اندیشی باشد که در جامعه آکادمیک الجزایر و در بین اساتید ، دانشجویان ، پزشکان ، مهندسان و ... به وفور یافت می شوند و پیوسته در حال گسترش اند، به گونه ای که حضورشان در کشور کاملا محسوس و شناخته شده است .
اینها با فکر بازی که از آن برخوردارند ، به دور از تعصب و جمود ، تحت تأثیر امواج فکری انقلاب اسلامی ، امام راحل و مقام معظم رهبری قرار گرفته ، نسبت به مکتب اهل بیت و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران ، همدلی نشان می دهند و در مسایل سیاسی ، دیدگاهی انقلابی ، طرفدار جبهه مقاومت و مخالف با استکبار و صهیونیسم دارند .
آقای نورالدین بولحیه در اصل صوفی ومالکی مذهب بوده و در آغاز جوانی فعالیت های وهابی گری داشته ، در فرهنگ اهل سنت زندگی و تحصیل کرده ، مکاتب مختلف فکری ، فلسفی ، کلامی و عرفانی را تجربه کرده و در پایان به ساحل نجات اهل بیت رسیده است . او خود را مسلمان معرفی می کند ، که فقط مسلمان است بدون هیچگونه گرایش مذهبی ولی آشکارا دل داده مکتب پر افتخار اهل بیت عصمت و طهارت واز طرف داران سیاست های استکبار ستیز ایران اسلامی است . او نظام ولایت فقیه را مترقی ترین نظام حکومتی برمی شمرد .
بولحیه چند بار به ایران سفر کرده است و در آذر ماه ۹۸ از طرف رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی در الجزایر به قم اعزام شد و در نشست های مختلف علمی سخنرانی کرد . وی در سخنرانی خود در برابر یکی دیگر از متفکران الجزایری که نظام اخوانی اردوغانی و پیشرفت های صنعتی مالزی را پیشتار و الگوی تمدن نوین اسلامی معرفی می کرد ؛ اظهار داشت : طرح تمدنی ترکیه و مالزی اقتصاد محور اند ولی طرح تمدنی جمهوری اسلامی ایران که امام خمینی و امام خامنه ای ارائه کرده اند انسان محور است و بر طرح آن دو کشور امتیاز دارد .
او شخصیتی اندیشمند ، پرکار ، خوش قلم ، با انگیزه و پر شور است که باید در جهان اسلام ، مخصوصا جوامع سنی مذهب ترویج و تبلیغ شود و کتاب هایش به زبان های مختلف ترجمه و منتشر شود . آشنایی گسترده او با منابع اهل سنت و دفاع جانانه از ایران اسلامی با بهره گیری از این منابع ، بسیار راهگشا است و توان آن را دارد که مبلغ ممتاز ارزش های جمهوری اسلامی با تکیه بر فرهنگ دینی برادران سنی مذهب باشد .
اولین شماره ویژه نامه " جریان شناسی فکر دینی در الجزایر " اختصاص به معرفی نامبرده و آثار و نوشته های وی به عنوان نماینده ای شاخص از یک جریان فکری فعال در میان تحصیل کردگان الجزایری دارد که تقدیم مخاطبان عزیز و گرامی می شود .
بیوگرافی آقای دکتر نور الدین بولحیه
نور الدین بولحیه متولد ۱۹۶۸ در شهر میله (۴۸۴ کیلومتری شرق الجزیره) است. او تحصیلات لیسانس و فوق لیسانس خود را در دانشگاه امیر عبد القادر در شهر قسنطینه گذرانده و دوره دکتری را در رشته اصول دین از دانشگاه باتنه فارغ التحصیل شده است .
عنوان رساله فوق لیسانس او "اصلاح اجتماعی نزد ابو حامد غزالی " و عنوان پایان نامه دکترایش "تعامل جمعیت علمای مسلمان الجزایر با فرق صوفیه" است .
وی هم اکنون در دانشکده اصول دین دانشگاه باتنه استاد اندیشه اسلامی است . نورالدین بولحیه در مصاحبه ای پیرامون مراحل تحول فکری خود می گوید :
دوران وهابیت
در دوران نوجوانی و جوانی و در روستایی که زندگی می کردم با گروهی آشنا شدم که نام خاص نداشت ولی آمیزه ای از اندیشه های سلفی و انقلابی ، شیوه فعالیت آنها را شکل می داد .
در آن دوره با امور پیش پا افتاده ای مثل قرآن خواندن برای مردگان و اموری از این قبیل مبارزه می کردیم . البته در آن دوره هفده ساله بودم و کم کم وارد مطالعه کتاب های دینی می شدم تا وقتی که تمایل به کتاب های ابو حامد غزالی پیدا کردم و کتاب احیاء العلوم وی را مطالعه نمودم . با مطالعه احیاء العلوم ، بدون اینکه توجه داشته باشم ، اندیشه های صوفیانه بر افکارم سایه افکند ، لذا از گروه پیش گفته فاصله گرفتم و احساس کردم از مواضع فکری و شیوه دین داری آنها خوشم نمی آید این موضوع را در کتاب "اعترافات یک فراری از زندان های وهابیت" شرح داده ام .
ورود به دنیای تصوف
دومین دوره حیات فکری آقای بولحیه ، ورود نامبرده به حلقه صوفیان است . او بعد از مطالعه کتاب احیاء علوم الدین امام محمد غزالی روابط با فرقه های صوفی را در پیش گرفت و مدت ۴ سال در یکی از زوایا به سر برد و در این مدت علاوه بر ذکر و دعا و فعالیت های صوفیانه ، به مطالعه میراث علمی و فکری آنان پرداخت و با این شیوه اندیشه و سلوک به خوبی آشنا شد .
او خود می گوید : همه وقتم به مطالعه می گذشت . هر کتابی را از هر مؤلفی می خواندم و در این میان رایج شدن کتاب های الکترونیک، به من کمک بسیار کرد وبا بهره گیری از آن دایره اطلاعاتم گسترده شد .
آشنای با مکتب اهل بیت عصمت و طهارت
سومین دوره حیات فکری نورالدین بولحیه ، آشنایی او با میراث علمی تشیع است .
در سال ۱۹۹۸ توانستم بر لوح فشرده ای دست پیدا کنم که "الجامع فی التفسیر" نام داشت . این لوح فشرده تفاسیر ارزشمندی را در برداشت که من را بسیار شگفت زده کرد . تفسیر نمونه ( الامثل ) ناصر مکارم شیرازی و تفسیر بصائر از تقی مدرسی و من وحی القرآن از محمد حسین فضل الله و ... این لوح فشرده برای من فتحی بزرگ بود و معارف بسیار از آن آموختم که به خواب هم نمی دیدم . این لوح من را از زندان تعصب و طایفه گری که حتی صوفیان هم به آن مبتلا هستند رهایی داد .من امروز به جای طایفه ، به امت فکر می کنم و به جای مذهب به اسلام می اندیشم .
من به خاطر هجمه سختی که حرکات اسلامی به شیعه داشتند ، مخصوصا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، خیال می کردم که واقعا شیعه خطری برای امت اسلامی است و همان طور که برخی از رهبران حرکت اسلامی در الجزایر گفته بودند ، آزادی قدس به دست نمی آید مگر بعد از نابود کردن شیعیان ، همان کاری که صلاح الدین ایوبی انجام داد . اما به یاری خدا پس از جستجو و مطالعه ، دریافتم که همه این حرف ها دروغ و افترا است و تشیع ، طایفه ای از طوایف محترم اسلامی است و بزرگان بسیاری در میان آن ها حضور دارند که تجاهل نسبت به آنها سزاور نیست و من با مطالعه کتاب های الکترونیک ، هم اکنون خود را شاگردی از شاگردان آنها می دانم .
وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب
آقای بولحیه در دوران تحصیل در دانشگاه ، مدت ۳ سال شاگرد مرحوم شیخ محد غزالی ، عالم بزرگ مصری و یکی از رهبران اخوان المسلمین بوده و از طریق او با تقریب مذاهب و رهبران و رهروان آن آشنایی پیدا کرده است . وی می گوید : من از شیخ محمد غزالی بسیار تأثیر پذیرفتم و به تقریب مذاهب اسلامی عقیده پیدا کردم و با افکار بزرگانی چون شیخ محمود شلتوت ، مصطفی مراغی ، عبد الحلیم محمود و سایر بزرگان آشنایی پیدا کردم .
ورود به دنیای نویسندگی
آقای بولحیه ، شخصیتی پرکار است که بیش از یکصد جلد کتاب در موضوعات مختلف نوشته است . او در نویسندگی دو سبک مختلف را در پیش گرفته است :
الف : شیوه علمی و آکادمیک برای اهل علم و نخبگان جامعه .
ب : شیوه ای ادبی و روایی که به زبان ساده و داستان وار مطالب علمی ، اعتقادی و سیاسی را برای عامه مردم تبیین می کند . او می گوید ، در این شیوه نگارش سبک داستانی و تاریخی قرآن مجید الگوی کارم بوده است .
او کتاب هایش را ضمن سلسله گفتارهایی در موضوعات مختلف نوشته و در هر سلسله چندین عنوان کتاب منتشر ساخته است . مهمترین سلسله های انتشار یافته از سوی این مؤلف به شرح زیر است :
سلسله های منتشره :
۱- سلسله حقایق و رقایق
موضوع این سلسله کتاب ها علم کلام جدید است و تلاش می کند عقاید اسلام را متناسب با مقتضیات زمان به دور از خرافات و کج فکری ها معرفی کند . او تحت این سلسله عناوین زیر را منتشر کرده است :
- جستجو گران خداوند
- کلمات مقدس
- معجزات علمی
- صلح برای جهانیان
- معجزات حسی
- عدالت برای جهانیان
- رحمت برای جهانیان
- انبیاء به آمدن محمد مژده می دهند
- میوه هایی از درخت پیامبری
- دل ها با محمد است
- پیامبر معصوم
- پیامبر هم انسان است
- پیامبر راهنما
- اسرار انسان
- اسرار زندگی
- اقانیم ثلاثه و موضوع فداء
۲- سلسله "رسائل الاسلام"
در این سلسله تلاش می کند بین عقاید و احکام اسلامی و ایجاد صلح و آرامش رابطه بر قرار کرده و چهره دین را از خشونت و درگیری پاک ساخته و ایجاد آرامش روانی و اجتماعی را غایت دین داری معرفی کند و در این سلسله ،عناوین کتاب های منتشره او عبارت اند از :
- گنج های تهیدستان
- کلید شهرها
- لبخند دردمندان
- دژهای سلامتی
- داروهای آسمانی
- موجودات خداوند
- اسرار پیش آمدها
- بازار گناهان
- خوشحال نباش
- لانه استکبار
- نکن
- اسرار پس از مرگ از دیدگاه دین و عقل
- لقمان چنین گفت
-
۳- سلسله "تزکیه و تکامل"
او در این سلسله ، ۵ عنوان کتاب و ۲۰۰ مقاله نوشته و در آن مراحل تزکیه و تکامل نفس را شرح داده است ، او در شرح مطالب خود از آیات قرآن ، احادیث معصومین و تجارب و حکمت های علما و عرفا بهره جسته است ، کتاب های این سلسله عبارت اند از :
- پلیدی نفس اماره
- درس های نفس لوامه
- مراحل نفس مطمئنه
- معارف نفس راضیه
- مواهب نفس مرضیه
۴- سلسله "سنت بدون مذهب"
تحت این عنوان دو کتاب از مؤلف منتشر شده است :
- منابع شفاف هدایت
- امامت و استمرار رسالت
۵- سلسله الحاد و دغل کاری
در این سلسله آقای بولحیه به مبارزه با الحاد و بی دینی در شیوه مدرنش که ادبیات داستانی را به خدمت گرفته برخاسته است . او معتقد است که الحاد مدرن ، علاوه بر کتب به ظاهر علمی و فلسفی که مخاطبانش تحصیل کرده ها هستند ، شیوه های ادبی ، هنری و داستانی در شکل کوتاه و بلندش را به کار گرفته ، تا در میان توده ها و نسل های میانه تأثیر گذار باشد.از این رو مؤلف با تألیف ۵ عنوان کتاب زیر به مبارزه و پاسخگویی در برابر آن پرداخته است :
- آنچه ملحدان گفته اند و تاریخ ثبت نکرده است
- رها شدگان از جهنم الحاد
- آفرینش در نگاه توحیدی و نگاه بی خدایی
- حیات طراحی شده است نه تصادفی
- چگونه با یک ملحد مبارزه کنیم
-
۶- سلسله دین و دغل کاری
در تحت این عنوان مؤلف در مقابله با افراط گرایی دینی و غیر دینی قلم زده است و به گفته خودش با سه سبک کتاب نوشته است :
الف : کتاب های علمی و آکادمیک در پاسخگویی به میراث مکتوب افراط گرایان .
ب : مقالات متفرقه ای که هرکدام یک یا چند موضع فکری و عملی افراط گرایان را نقد می کند .
ج : نوشته های ادبی و داستان وار که برای عامه مردم در نقد اندیشه های افراط گرا یان نوشته شده است :
- اعترافات یک فراری از زندانیان وهابیت
- گوشت های مسموم
- قرآن و دست های جنایتکار
- مبلغانی در دروازه جهنم
- گفتگوهای نایاب با رهبران زمانه
- رسول خدا ... و بت پرستی مقدس
- سلفی گری ... و نبوت آلوده
- عقل سلفی اینگونه می اندیشد
- میراث سلفی گری زیر ذره بین
- همه شما کافرید
- شیخ الاسلام در قفس اتهام
- میراث خواران ابلیس
- نزدیک نشوید
- طایفه گرایان و اندیشه ورزان هفتگانه
- اندیشه های از کار افتاده
- توهمات و حقایق
- ولش کنید ... گندیده است
- روشنفکران و توطئه علیه اسلام
۷- سلسله "بررسی های فکری و تاریخی" ،
در این سلسله ، کتاب هایی از این نویسنده منتشر شده است که به بررسی علمی و آکادمیک موضوعات مختلف پرداخته است . نقطه اشتراک همه این موضوعات تلاشی است که نویسنده برای معرفی شیوه ها و اصول کلی مشترک میان مکاتب فکری ، اعتقادی و فقهی به کار بسته است و کتاب های زیر را در این زمینه منتشر ساخته است :
- جمعیت علمای مسلمان الجزایر ، طرق صوفیه و تاریخ روابط مشترک آنها .
- گرایشات فکری جمعیت علمای مسلمان الجزایر و طرق اهل تصوف و تأثیر آن بر همکاری بین آنها
- جنبه های اختلافی بین جمعیت علمای مسلمان الجزایر و طرق تصوف و علل و انگیزه های آن
- اصلاح اجتاعی نزد ابو حامد غزالی
- مقالات و بررسی ها
- مسایل مستحدثه فقهی و شیوه فقها در برخورد با آن
- امام حسین و ارزش های اصیل دینی
۸- سلسله کتاب های "پیرامون مقاومت" ،
در این دوره کتاب ها ، نویسنده با شور و حرارت بسیار به معرفی اصول و پایه های فکری ، فقهی ، سیاسی و تاریخی ایران ، انقلاب اسلامی ، اصل .مترفی ولایت فقیه و جبهه مقاومت می پردازد و بسیار مردانه و جانانه به دفاع از آن می پردازد . نوشته های نویسنده در این زمینه عبارت است از :
- سوریه و جنگ جهانی
- ایران .. دین و تمدن
- ایران ... نظام و ارزش ها
- ایران ... انقلاب و پیروزی
آقای بولحیه علاوه بر کتاب های فوق مجموعه مقالاتی هم درباره ایران اسلامی نوشته و برای نگارنده فرستاده که عبارت اند از :
- اسرار نیرومندی ایران
- چرا باید ایران را دوست داشته باشیم
- از نظام ولایت فقیه شگفت زده هستی ؟
- یک چیزی به من نشان دهید تا با آن از ایران انتقاد کنم
- ایران و یهودیان اصفهان
- آیا بین ایران و آمریکا دشمنی وجود دارد ؟
- محور مقاومت و موشک های صوتی
- جنگ نفت کش ها و سیاست و اخلاق
- ترامپ و سوراخ سیاه
- حزب الله و اسرار وعده های راستین آن
- حکام عرب .. و مسابقه به سوی اسرائیل
- قطع رابطه .. و مقاومت
- غرب وسیاست دوشیدن
- وقتی بینی ترامپ به خاک مالیده می شود
- دمشق و ... حضرت زینب
- محور مقاومت چیست ؟
- محور من این است ... محور شما کدام است ؟
- نامه ای به حاج قاسم سلیمانی
- نامه ای به ابو مهدی المهندس
- میهن دوستی روح و میهن دوستی جسم
- از فتنه انگیزی های در پیش بر حذر باشید (پیرامون فیلم اهانت به صحابه)
- نشانه های حمله دشمنانه به ایران (مقاله ای در نقد موضع گیری رهبران جنبش های اسلامی بر علیه جمهوری اسلامی ایران)
- ابعاد تمدنی محور مقاومت در بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی
۹- سلسله "دین خدا و دین بشر" ،
نویسنده در این سلسله کتب به بررسی علمی و راهگشای تحریفات و خرافاتی که بر اسلام وارد شده و چهره آن را زشت جلوه داده است می پردازد و در برابر اسلام ،دین های بشری را معرفی می کند که به انواع بت پرستی ها ، جاهلیت ها و انحرافات متصف هستند ... او تحریف و انحراف را تنها متوجه اسلام نمی داند بلکه معتقد است تمامی ادیان و مکاتب فکری به مرور زمان به تحریف و بد فهمی دچار می شوند . کتاب های این سلسله به شرح زیر است :
- کشتار یهود بنی قریضه با نگاهی به ارزش های قرآنی و فریب تاریخی
- زیارت گاه های دینی از دیدگاه ارزش های ایمانی و نگاه تکفیری
- صفحاتی از کتاب مجد و عظمت دروغین
- معاویه ابن ابی سفیان در ترازو
- ابو هریره و احادیث او
۱۰- سلسله "فقه خانواده با نگاه مقاصدی"
فقه مقاصدی ، نوعی اجتهاد هدف محور در مکاتب فقهی است که موضوعات زندگی را با توجه به اهداف کلی دین مورد بررسی قرار می دهد . مؤلف در این سلسله کتاب ها حقوق خانواده را در ابعاد مختلف با دیدی مقاصدی بررسی می کند و کتاب های زیر را عرضه می نماید :
- مقدمات فقهی ازدواج با نگاهی مقاصدی
- عقد ازدواج و شرایط آن با نگاه مقاصدی
- حقوق مادی و معنوی زن با نگاه مقاصدی
- حقوق روانی و بهداشتی فرزندان
- شیوه های تربیتی و ضوابط فقهی آن ، ابعاد فقهی تربیت فرزند
۱۱- سلسله "نامه های شوق و حنین" ،
در این سلسله نویسنده برخی از موضوعات اعتقادی و ارزشی را با بیانی ادبی و آمیزه ای از عقل و عاطفه مطرح کرده تلاش می کند بین آنها و وجدان بشری نوعی ارتباط بر قرار سازد تا محصور در بحث های علمی و فلسفی باقی نمانده وارد وجدان و سلوک انسان ها شود . کتاب های این سلسله عبارت اند از :
- نامه هایی به خدا
- نامه هایی به رسول خدا
- نامه هایی به امام علی
- نامه هایی به خویشاوندان مظلوم پیامبر
- نامه ای به صحابه برگزیده
معرفی کتاب ایران دین و حضاره (ایران ، دین و تمدن)
نام کتاب : ایران ، دین و تمدن
موضوع : خدمات علمی وفرهنگی ایران وانقلاب اسلامی به اسلام
مولف : دکتر نور الدین بولحیه، استاد دانشگاه باتنه الجزایر
ناشر : مؤسسه العرفان و الثقافه الاسلامیه
تعداد صفحات : ۴۷۰ صفحه
مقدمه :
این کتاب که اولین جزء از زنجیره مباحث ما درباره ایران است به دو جنبه مهم از تاریخ و واقعیت ایران می پردازد .
اول : ایرانیان از ابتدای فتح اولیه مسلمان اند و به اندازه سر مویی از اسلام فاصله نگرفته اند ، آنان همانگونه که پیامبر اکرم (ص ) خبر داده است ،در اسلام خود صادق بوده اند و بر خلاف گفته غرض ورزان ، نه با تحریف احکام ، بر علیه اسلام توطئه کردند و نه با اعلام جنگ ، به مسلمانان خیانت نمودند .
در این کتاب بسیاری از دلایل و شواهد را بر این مطلب ارائه کردیم ؛ از اهتمام تاریخی و فعلی آنان بر قرائت ، تفسیر و پیاده سازی قرآن در تمامی جنبه های زندگی تا همت گماشتن به حفظ سنت پیامبر گرامی اسلام ، همان گونه ای که به دستشان رسیده بود ، به همین علت آنها هم به باورهای اسلامی ایمان دارند و هم به اجرای احکام آن پای بندند و هم به ارزش های اخلاقی ، معنوی و تمدنی آن در حد توان آراسته شده اند .
دوم : تمسک ایرانیان به دین خود خواهانه نیست و آن را در انحصار خود قرار نداده اند ، بلکه از همان قرن اول تمام ابزارها و وسایل را در خدمت اسلام و مسلمانان به کار گرفته اند و سرزمینشان منبع تمام دانش های اسلام و محل تدریس و تألیف آن بوده است .
بزرگترین تفسیرهای قرآن ، بیشترین مجامع حدیثی و برترین کتب اعتقادی ، فقهی ، اخلاقی ، عرفانی ، علوم عقلی و جهان شناسی در این سرزمین پدیدار شده است .
در این سرزمین مدارسی بوده که علما و دانشمندان بزرگ را پرورش داده که نسل های بسیاری از مسلمانان در محضرشان شاگردی کرده اند ؛ همان کسانی که اسلام به دست آنان استقرار یافته و هدایت الهی در هر زمان متناسب با شرایط ومقتضیات ، جامه عمل به تن کرده و به سراسر زمین راه یافته است .
در این کتاب تلاش کردیم دکترین ایران در زمان حال را که ادامه همان راه و روش سابق و درخدمت به اسلام است ، تبیین نماییم.
این طرح تلاش می کند از تمامی عبرت های تاریخی بهره گرفته ، تا دولتی اسلامی و قوی پایه ریزی کند تا ارزش های اسلامی را به طور حقیقی و واقعی به دور از تحریف هایی که در طول تاریخ به آن دچار شده تحقق بخشد .
تلاش کردیم تا با بررسی این دکترین ، تمامی شبهه هایی را که توسط غرض و رزان مطرح می شود ، باطل سازیم ، همان شبهه هایی که بر مبنای آن از ایران ، دولتی در حال دشمنی با اسلام ونه خدمت گزار آن جلوه داده اند . مستند ما در این بررسی گفته های رهبران فکری این اندیشه، با مراجعه به کتاب ها و اظهار نظرهای مختلف شان بوده است .
کتاب را به هفت فصل زیر تقسیم کرده ایم :
۱- ایران و قرآن کریم : در این فصل از تعلق خاطر ایرانیان به قرائت ، حفظ تدبر و تفسیر قرآن کریم یاد شده است و به تفصیل این شبهه مغرضانه که تصور می شود ایرانیان قرآنی به جز قرآن سایر مسلمانان دارند ، پاسخ داده شده است و نیز توضیح دادیم که طرح جدید ایران ،چیزی جز تلاش برای تحقق ارزش های قرآنی در تمامی عرصه های زندگی نیست .
۲- ایران و سنت نبوی : در این فصل مغالطه هایی را که مغرضان بکار می گیرند تا چهره ایران را مشوه جلوه داده و آن را سرزمین بدعت و گمراهی معرفی کنند ، که هیچ رابطه ای با سنت رسول الله ندارد ؛ باطل کرده و بیان کرده ایم که ایران نه تنها در زندگی واقعی خود پای بند به سنت رسول خدا است ، بلکه در طول تاریخ خود بزرگترین خدمت ها را به رسول خدا نموده است و بیشتر کتاب های حدیثی ، چه در نقل و روایت حدیث و چه از لحاظ فهم و درایت آن از سوی شخصیت های بزرگ ایرانی نوشته شده است .
۳- ایران و عقیده اسلامی : در این فصل با دلایل بسیار میزان پای بندی ایرانیان به اعتقادات اسلامی و حمایت و پشتیبانی از آن را بیان کرده ایم . از این کشور متکلمان بزرگی برخاسته اند که در تمامی جهان اسلام نظیر ندارند
همچنین به شبهه های غرض ورزان که تلاش می کنند ایران را سرزمین شیطانی معرفی کرده به تکفیر ایرانیا ن بپردازند پاسخ داده شده است .
۴- ایران و شریعت اسلامی : در این فصل با دلایل بسیار میزان همت گماشتن ایرانیان به اجرای شریعت اسلامی در سراسر عرصه های زندگی بیان شده و بیان کرده ایم که طرح فعلی ایرانیان که به خاطر آن جنگ ها بر علیه این کشور بپا شده چیزی جز تبلور نظامی اسلامی اجتهادی از منابع مقدس و معصوم نیست . علاوه بر این از میزان اهتمام ایرانیان به خدمتگزاری به احکام دین و نگاشتن کتب فقهی و اصولی بر طبق مذاهب مختلف ، سخن به میان آمده است .
۵- ایران و ارزش های معنوی : در این فصل ، با ارئه دلایل متعدد به بیان این نکته پرداختم که : ایرانیان با التزام به آئین های عبادی ، با محتوای بلند معنوی آن تا چه حد به اسلام پای بندند و تا چه اندازه به برکت عرفای بزرگ در خدمتگذاری به دین مشارکت داشته اند . آنان در تصوف ، عرفان و زندگی معنوی کتاب های بسیار تألیف کرده اند .
۶- ایران و ارزش های اخلاقی : در این فصل میزان پای بندی ایرانیان به رفتارهای اخلاقی و انگیزه های آنان برای این نوع پای بندی بیان شده است . همچنان که میزان اهتمام طرح تمدنی جدید اسلامی به رشد و باروری این جنبه از حیات اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی و گسترش آن به تمامی عرصه ها مورد توجه قرار گرفته است .
و نیز از مشارکت ایرانیان در پایه ریزی علم اخلاق و تألیف کتاب ها در این زمینه یاد شده ، نقش رهبری ایرانیان در این موضوع به خوبی بیان شده است .
۷- ایران و ارزش های تمدنی : در این فصل به بیان میزان پای بندی ایرانیان به تمدن ، و ارزش های مربوط به آن و سابقه آنان در این زمینه پرداخته و بر آن دلایل متعدد اقامه نموده ایم . طرح تمدنی ایران برای امت اسلام یک طرح استعماری نیست ؛آنان دنبال سلطه بر جهان اسلام نیستند ،بلکه به دنبال طراحی تمدنی پیشرفته هستند که امت اسلام را از وابستگی به بیگانگان نجات داده ، زندگی شان را بر اساس نظریه تمدنی اسلامی که انبیا به خاطر آن آمده اند سامان داده و در سرزمین واقع تحقق بخشد .
فهرست مطالب کتاب :
مقدمه
ایران و قرآن کریم
۱- تقدیس قرآن کریم و اثر پذیری از آن
۲- اهتمام به تفسیر و علوم قرآن
۳- اهتمام به فعال سازی قرآن کریم در زندگی
۴- اهتمام به پاسخگویی شبهات درباره قرآن کریم
ایران و سنت نبوی
۱- احترام ایرانیان به پیامبر اکرم
۲- اهتمام ایرانیان به سنت پیامبر اکرم
۳- عمل به سنت پیامبر اکرم نزد ایرانیان
ایران و عقاید اسلامی
۱- پای بندی ایرانیان به عقاید اسلامی
الف : پاسخ علمای اهل سنت به دروغ پردازان
ب : روایات تحریف قرآن در کتب اهل سنت
نمونه اول : موضع ایرانیان در مورد اتهام به ام المؤمنین عایشه
نمونه دوم : موضع ایرانیان درباره فیلم اهانت به صحابه
حفظ وحدت اسلامی
پاسداری از مبلغان اسلام
۲- ایرانیان و حمایت از عقاید اسلامی
دانشمندان علم کلام از تهران
دانشمندان علم کلام از نیشابور
دانشمندان علم کلام از اصفهان
دانشمندان علم کلام از شیراز
دانشمندان علم کلام از شهرستان
دانشمندان علم کلام از طوس
ایران و شریعت اسلامی
۱- پای بندی ایرانیان به شریعت اسلامی
۲- خدمت ایرانیان به شریعت اسلامی
- ایران و مکاتب اهل سنت
- ایران و مکتب تشیع
- ایران و ارزش های معنوی
الف : اهتمام ایرانیان به شعایر عبادی
۱- اهتمام به نماز و ابعاد معنوی آن
۲- اهتمام به قرائت قرآن و تدبر در آن
۳- اهتمام به ذکر و دعا
۴- اهتمام به حج و زیارت و ابعاد معنوی آن
ب : اهتمام ایرانیان به سلوک معنوی
ج : اهتمام ایرانیان به ذوقیات و معارف عرفانی
۱- نمونه هایی از اهتمام ایرانیان به عرفان در گذشته
۲- نمونه هایی از اهتمام ایرانیان متأخر به عرفان
۳- نمونه هایی از اهتمام رهبران جمهوری اسلامی ایران به عرفان
نخست : ایران و ارزش های اخلاقی
ارزش های اخلاقی و میراث ایرانیان
۱- میراث فلسفی و اخلاق
۲- میراث دینی و اخلاق
دوم : ارزش های اخلاقی در زندگی ایرانیان
۱- ارزش های اخلاقی در زندگی اجتماعی
الف : مؤسسات دینی و نقش آنها در گسترش ارزش های اخلاقی
ب : مؤسسات اجتماعی و نقش آن در گسترش ارزش های اخلاقی
۲- ارزش های اخلاقی در زندگی سیاسی
ایران و ارزش های تمدنی
نخست : ایران و انفتاح تمدنی
۱- پیشینیان ایرانی و انفتاح تمدنی
۲- متأخران ایرانی و انفتاح تمدنی
دوم : ایران و نو آوری تمدنی
۱- ایرانیان و نو آوری در علوم ادبی و لغت
۲- ایرانیان و نو آوری در علوم عقلی
۳- ایرانیان و نو آوری در دانش جهان شناسی
سوم : ایرانیان و صدور تمدن
چهارم : ایرانیان و گفتگوی تمدنی
معرفی کتاب ایران ثوره وانتصار (ایران، انقلاب و پیروزی)
عنوان کتاب : ایران، ثوره و انتصار
موضوع کتاب :انقلاب اسلامی ایران
مؤلف : دکتر نور الدین بولحیه، استاد دانشگاه باتنه الجزایر
ناشر : مؤسسه العرفان الثقافه الاسلامیه
تعداد صفحات : ۳۵۷ صفحه
مقدمه
این کتاب ، تاریخ انقلاب ایران نیست و به وقایع آن نمی پردازد بلکه تلاشی است برای شناخت رمز پیروزی آن به عنوان نمونه ای مثال زدنی که در تاریخ نظیر ندارد .
تحلیل ها و نتیجه گیری های این کتاب در درجه اول متکی به خود رهبران انقلاب است ، زیرا آنها شایسته ترین کسانی هستند که می توانند از انقلاب سخن بگویند و از سایر افراد به آن آشنا تر هستند و این اشتباه بزرگی است که برخی مورخان به آن دچار شده اند و با عبور از رهبران انقلاب ، اندیشه های دلخواه خود را به آن نسبت دادند .
به همین خاطر هدف کتاب ، خوانشی علمی و عمیق از انقلاب و رد همه شبهه هایی است که به سوی آن نشانه گرفته و از ابتدای پیروزی انقلاب تا به امروز با تمام ابزارها به سیاه نمایی چهره آن پرداخته اند .
و نیز قرائتی ارزیابانه است از این انقلاب بر اساس نگاهی قرآنی نسبت به سنت های پیروزی در انقلاب ها .
امید است این بررسی از اشتباهات بسیاری که انقلاب های عربی به آن دچار شدند و به خاطر درس نگرفتن از این عبرت ها از مسیر اصلی خود منحرف شده و به شکست سخت مبتلا شدند ،یا ابزاری از وسایل جنگ نرم دشمن برای نابودی امنیت و ثبات شدند ، جلو گیری کند .
این کتاب تلاش می کند تا به شناخت علل واقعی پیروزی انقلاب اسلامی ایران ، استمرار این پیروزی ، بلکه اوج گیری پی در پی آن ، در طول ۴ دهه علی رغم انواع حملات جهانی که بر علیه ایران و انقلابش صورت گرفت ، دست یابد .
این حملات ابعاد نظامی ، سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی حتی دینی را شامل می شد . بسیاری از کسانی که خود را متولی دین می پنداشتند ، تمام برنامه های تربیتی و اخلاقی خود برای جوامع را کنار گذاشتند و با تمام وجود به جنگ با ایران و خراب کردن چهره آن پرداختند .
همت ما بر این بود که اسناد علمی و تاریخی بی طرف و منصفانه را بررسی کنیم و در پیشاپیش این اسناد تاریخی میراث رهبران انقلاب و بنیانگذاران آن جای دارد که مهمترین منبع برای شناخت حقیقی پیروزی انقلاب، از درون آن و نه از خارج آن به شمار می رود ، زیرا همان گونه که گفتنه اند : اهل هر شهری به کوچه و پس کوچه هایش آشنا ترند . این رویکرد ما دو هدف داشت :
بخش اول : شناخت خدمات مستقیم و غیر مستقیم پیروزی انقلاب اسلامی در داخل و خارج از ایران
۱- تاثیرات انقلاب اسلامی بر جهان اسلام ، به ویژه برمساله فلسطین . زیرا این انقلاب در برهه ای بسیار حساس از زمان اتفاق افتاد که صهیونیسم به همراهی هم پیمان بزرگش آمریکا همه نیروهای خود را برای عادی سازی همه جانبه روابط با دولت های عربی بسیج کرده بود . و این عادی سازی با دنیای عرب را مقدمه ای برای عادی سازی روابط با جهان اسلام می دانست ولی خواست خداوند این بود که این نتایجی که صهیونیسم در آن زمان به دست آورده بود ، خود مقدمه پیروزی انقلابی گردد که هستی صهیونیسم را تهدید می کند .
۲- تاثیر پیروزی انقلاب اسلامی بر همه جهانیان و همه دینداران ، مخصوصا مسلمانان زیرا این پیروزی این گفته کمونیستها را که می گویند "دین افیون ملت هاست" باطل کرد و بر جهانیان ارزش های دین و رجال آن را برای نجات بشریت از چنگال استبداد و ستمگری نشان داد و نیز اینکه مردان خدا و رهبران دین برای خود هیچ چشم داشتی نداشته و بهره ای نمی جویند . به همین علت بود که کاخ بلند اتحاد جماهیر شوروی که نماد مارکسیسم در آن زمان بود فروریخت و آن نظام به سرعت از هم پاشید .
۳- تأثیر انقلاب اسلامی بر جنبش های اسلامی در اشکال مختلف آن ، که این پیروزی موجب گسترش و توسعه آن ها در جوامع اسلامی شد و اگر این جنبش ها شانس می آوردند و با انقلاب اسلامی ایران هم پیمان می شدند ، امروزه از وضعیت دیگری برخوردار بودند . ولی متأسفانه از نقشه های صهیونیسم و آمریکا پیروی کرده و به جای یاری گرفتن از انقلاب اسلامی به مقابله با آن پرداختند .
۴- تأثیر داخلی انقلاب اسلامی بر ایرانی ها که مزه پیروزی را اولین بار در تاریخ طولانی خود چشیدند و برای اولین بار زیر پرچم جمهوری اسلامی ، آزادی کامل به دست آوردند تا خواست های خود را تحقق بخشند و این به نوبه خود اثری شگرف برای حرکت به سوی تمدنی نوین داشت که ایرانی ها و جهان اسلام هیچ نظیری برای آن در گذشته خود ندیده بودند .
بخش دوم : مربوط به تلاش برای بهره گیری از پیروزی این انقلاب در راه شناخت علل و اسباب آن است که می توان آن را تعمیم داد و از حالت شکستی که همه انقلاب های جهان اسلام به آن دچاره شده اند ، رهایی یافت ، زیرا انقلاب اسلامی بهترین نمونه تاریخی پیروزی ارزش های اعتقادی بر همه ارزش های مادی است . ایرانی ها توانستند با پایداری در مقابل محاصره ها و جنگ هایی که بر آنها تحمیل شد ، نشان دهند که تاجه اندازه اعتقادات در دست یابی به پیروزی و پایداری در راه تحقق دستاوردها در سایه آن اثر گذار است .
این به خاطر آن است که انقلاب اسلامی بهترین نمونه تاریخی پیروزی ارزش های اعتقادی بر تمامی ارزش های مادی است. ایرانی ها توانستند با ایستادگی در برابر محاصره و جنگ هایی که به آنها تحمیل شد ؛ نقش اعتقادات را در تحقق پیروزی ، ایستادگی و ثبات بر سر آن و کسب دستاوردها در سایه آن را به نمایش بگذارند .
بالاتر ، آنها توانستند نمونه ای از حکومت اسلامی ارائه کنند که در تمامی تاریخ اسلام نظیر ندارد . از این روی می توان انقلاب اسلامی ایران را نمونه ای تاریخی ، ممتاز وبی نظیر در تمامی تاریخ اسلامی و غیر اسلامی دانست .
بالاتر از این همه ، تضمین های بزرگی است که رهبران انقلاب اسلامی ، توانستند به کمک ملت ایران ، به دست آورند و آن مصونیت کامل در برابر جنگ های سخت و نرم است ، لذا همه دشمنان کردن کلفتش که در کمین آنها بودند ، نتوانستند در برابر آن کوچکترین اقدام اثر گذار انجام دهند .
"برگرفته شده از مقدمه مؤلف بر کتاب"
فهرست مطالب کتاب :
مقدمه
فصل اول :
انقلاب اسلامی و رهبری خردمندانه
اول : زمینه رویش پاک رهبر
دوم : جایگاه علمی رهبر
۱- علوم مرتبط به فلسفه و اندیشه ها
۲- علوم مرتبط به زندگی و جامعه
۳- صفات روحی و اخلاقی رهبر
۴- توانمندی رهبر برای فداکاری و از خود گذشتگی
۵- توانمندی حرکتی رهبر
۶- جاذبه های رهبری
فصل دوم :
انقلاب اسلامی و انرژی بشری
اول : قدرت مردمی و به کارگیری آن در انقلاب و سازندگی
الف : مشارکت دادن همه مردم در جنبش انقلابی
ب : مشارکت مستضعفان در انقلاب اسلامی
ج : مشارکت نیروهای مسلح در انقلاب اسلامی
د : مشارکت تمامی مردم در پاسداری از انقلاب
دوم : توانمندی نخبگان و مشارکت دادن آنها در رهبری و هدایت
۱- نقش علمای دین در انقلاب
الف : برحذر داشتن مردم از بدنمایی چهره علما
ب : برحذر داشتن علما از بدنمایی چهره اسلام
ج : برحذر داشتن مردم از علمای سوء
۲- نقش نخبگان فرهنگی در انقلاب
فصل سوم :
انقلاب اسلامی و موضوعات دینی
اول : انقلاب اسلامی در برابر تحریف های دینی
۱- اصلاح دینی و وحدت اسلامی
۲- اصلاح دینی و عدالت گستری
۳- اصلاح دینی و احکام شرعی
۴- اصلاح دینی و انفتاح نسبت به دیگران
دوم : انقلاب اسلامی ، رویاروی استبداد
۱- آثار زیان بار مادی استبداد
۲- آثار زیان بار معنوی استبداد
سوم : انقلاب اسلامی در مواجهه با استکبار
۱- هشدار نسبت به توطئه های استکبار جهانی
۲- ایستادگی در کنار مستضعفان و فراخواندن آنها برای مبارزه با استکبار
چهارم : انقلاب اسلامی و اجرای اسلام در واقع اجتماعی
۱- گسترش ارزش های اسلامی و تربیت مردم بر اساس آن
۲- تحقق عدالت اجتماعی بر اساس نگاه اسلام
فصل چهارم
انقلاب اسلامی و شیوه های حکیمانه
اول : انقلاب اسلامی و تأثیرات روانی
۱- بعد معنوی و نقش آن در پیروزی انقلاب
۲- بعد معنوی و تأثیر آن در پاسداری از پیروزی
دوم : انقلاب اسلامی و برنامه ریزی علمی
۱- استفاده از تجارب گذشته
۲- نگاه آینده نگر
سوم : انقلاب اسلامی و اقناع عقلی
۱- اثبات پوسیدگی نظام پادشاهی
۲- اثبات پوسیدگی نظام های وضعی بشری
چهارم : انقلاب اسلامی و حرکت آگاهانه
۱- حرکت آگاهانه و رهایی از ترس
الف : گسترش مفاهیم شهادت و فضیلت آن
ب : بهره گیری از قیام حسینی در مبارزات
۲- حرکت آگاهانه و رهایی از خشونت
الف : رهایی از خشونت قبل از پیروزی
ب : رهایی از خشونت بعد از پیروزی
فصل پنجم
انقلاب اسلامی و پاسداری از دستاوردها
اول : بعد اعتقادی و نقش آن در پایداری از ارزش های انقلاب
۱- هشدار نسبت به نفوذی ها و فرصت طلب ها
۲- هشدار نسبت به فرقه گرایی و فتنه انگیزی
۳- هشدار نسبت به غرب زدگان و متجددان
۴- هشدار نسبت به ابزارهای جنگ نرم
دوم : بعد تشکیلاتی و نقش آن در پاسداری ارزش های انقلاب
معرفی کتاب ایران ، نظام و قیم (ایران ، نظام حکومتی و ارزش ها)
عنوان : ایران ، نظام و قیم (ایران ، نظام حکومتی و ارزش ها)
موضوع : قرائتی واقع گرا از نظام حکومتی ایران و مبانی ارزشی آن
مولف : دکتر نور الدین بولحیه، استاد دانشگاه باتنه الجزایر
ناشر : مؤسسه العرفان و الثقافه الاسلامیه
تعداد صفحات : ۴۱۴ صفحه
مقدمه :
کسی که بخواهد ایران ، یا پروژه تمدنی نوین آن را بشناسد ، نمی تواند نسبت به نظام حکومتی ای که از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی ، یعنی نزدیک به چهل سال بر آن تکیه زده ، بی تفاوت باشد و آن را نادیده بگیرد . زیرا تمامی هجمه های سیاسی ، نظامی ، تبلیغاتی و دینی که تا به حال متوجه ایران شده است ، همه به خاطر نظامی است که رهبران انقلاب مؤسس آن بوده اند و مردم ایران آن را پذیرفته اند و از راه های گوناگون رضایت خود را نسبت به آن ابراز کرده اند.
این نظام از جهات مختلف ، بی همتا است زیرا نه نظامی دینی محض است و نه نظامی به طور کامل سکولار و دموکراتیک ، بلکه نظامی است ترکیب یافته از هر دو که دارای ویژگی هایی است که باید به گونه ای دقیق ، واقع گرایانه و آرام ، به دور از کینه توزی و مجادله مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد .
به همین علت در این کتاب ، تلاش کردیم اسرار و مبانی فکری ای که بر آن استوار است را بشناسیم و نیز ابزارهایی را که برای تحقق مبانی تئوریک خود در زمینه واقعیت ها به کار گرفه معرفی نماییم.
مجموعه اموری ما را به این تلاش ها فراخوانده است که عبارتند از :
نخست : این نظام از ابتدای پیروزی آماج حمله ها و سیاه نمایی های بسیار بزرگی بوده است . آن هم نه فقط از سوی آمریکا و اسرائیل ، بلکه از سوی بسیاری از مسلمانانی که سیاستمداران ، تبلیغات چی ها و رجال دینی آنها به لکه دار کردن چهره ، شیطانی نشان دادن و نسبت دادن انواع تهمت ها به آن پر داختند . لذا وظیفه هر جستجو گر صادق آن است که راه انصاف پیش گیرد ، نه اینکه از آن حمایت عاطفی کند ، زیرا این نظام نیازی به اینگونه حمایت ها ندارد ، بلکه تنها از رهگذر منابعی که این انقلاب بر آن استوار شده و نتایج و برون دادهایی که در عالم واقع از خود بر جای گذاشته به توصیفی دقیق ، علمی ، بی طرفانه و واقعی از آن بپردازد .
دوم : این نظام از هر جهت منفرد و منحصر به فرد است ، از مبانی فلسفی که بر آن بنا شده تا نهادهایی که در آن شکل گرفته است . به همین خاطر تجربه منحصر به فردی است که هر خردمندی نسبت به اطلاع یافتن از آن ، بهره بردن از مزایای آن و پرهیز از عیوب آن علاقه نشان می دهد ، به همین سبب بررسی بی طرفانه آن بسیار مهم است تا در دام توطئه گرانه کسانی که هدفی جز سیاه نمایی حقایق و معرفی پدیده ها به گونه ای نا مناسب با واقعیت ها ندارند، نیفتیم .
سوم : این نظام ، زیر مجموعه ای از نمونه های اسلام سیاسی است . نمونه هایی که به شکل های مختلف در طول تاریخ ظهور و بروز یافته و بسیاری از آن ها به علت خطاهایی که در آن صورت گرفته ، با عکس العمل های منفی روبرو شده است .
به همین خاطر بررسی این نمونه هم عرض نمونه های دیگری که شاید بهتر بتواند نظام حکومتی اسلام را نمایندگی کند ، یا بالعکس ، از اهمیت بسیار برخور دار است و انسان مؤمن کسی است که قبل از مطالعه نزدیک واقعیت ها و پرسش از صاحبان آن و نه دشمنانش ، نسبت به آن و بر علیه آن قضاوت نمی کند .
چهارم : این نظام با وجود جنگ های بسیاری که بر ضدش به پا شده ، همچنان پایدار است ، بلکه مشاهده می کنیم که روز به روز توانمندتر شده و از مرحله دولتی در کنار سایر دولت ها به محوری استوار تبدیل شده که اسرائیل ، آمریکا و تمام دولت هایی که بر محور آن ها می گردند ، از آن می ترسند و حساب می برند . این استواری و پا بر جایی می طلبد تا راز و رمز این پایداری و ثبات را علی رغم این همه زلزله هایی که اطراف آن را فراگرفته اند ، با خبر شده اطلاع کافی به دست آوریم .
پنجم : بسیاری از خطاهایی که سیاستمداران ، اصحاب جراید و علمای دین ، در فهم و شناخت مواضع رسمی ایران به آن دچار می شوند ، ناشی از نشناختن مبانی فلسفی و دینی ای است که نظام حکومتی ایران بر آن مبتنی است . به همین سبب بحث در این موضوع ، اقدامی پیشگیرانه برای دوری از این اشتباهات است . مواضع سیاسی هر دولتی که برای خود احترام قایل است ، همیشه تابع مبانی نظری بنیادین آن دولت است .
آنچه گفته شد ، برخی از اعتباراتی است که ما را به اختصاص دادن این مجموعه به شناخت نظام حکومتی ایران و مبانی ارزشی آن فراخوانده است . در بررسی واقعیت های آن تکیه اساسی بر منابعی بوده که این نظام بر مبنای آن شکل گرفته است . مهمترین این منابع نوشته های رهبران انقلاب و سخنرانی های آنان بوده است ، از جمله کتاب های (امام) خمینی ، (آیت الله) خامنه ای ، (شهید) مطهری و دیگران ، که قانون اساسی ایران و سایر قوانین آن بر آنها استناد دارد . علاوه بر اینها مواضع نهاد های مختلف ایرانی که مظاهر و تجلیات این مبانی نظری بوده اند نیز مورد مطالعه ما قرار گرفته است .
ما در بررسی بی طرفانه این نظام به نوشته های دشمنان آن ، از عرب و غیر عرب هم مراجعه کردیم تا راستی و نادرستی گفته های آنان را نیز بررسی کرده حقیقت را از جوانب مختلف در اختیار خوانندگان گرامی قرار دهیم تا او بر اساس ارزش های دینی و اخلاقی خود در مورد آن قضاوت نماید .
این کتاب را هفت فصل تقسیم بندی کرده و تلاش نمودم پایه های اساسی این نظام ، ارزش ها ، نهادها و قوانین تابع آن را طبق تقسیم بندی زیر معرفی نمایم :
۱- ولایت فقیه ... و حکومت الهی : در این فصل به مبانی حکومت داری در جمهوری اسلامی ایران که اصطلاح ولایت فقیه برای آن به کار می رود پرداختیم . این نوع حکومت بر اصل حاکمیت الهی استوار است که خداوند متعال بیان فرموده است ان الحکم الا لله (انعام ۵۷) و در ضمن این مطلب ادله بنیان گزاران این نظام در مواجهه با مخالفان آن را توضیح دادیم .
۲- ولایت فقیه ... و ارزش های جمهوری : در این فصل به ابزارهایی پرداختیم که مردم با بهره مندی از آن اراده و موضعش را بیان می کند تا با یک نظام دینی با مخالفت مردم روبرو نشود و در عین حال از جنبه های منفی حکومت های دینی ، از نوع کلیسایی که چهره دین را آلوده کرده اند و یا برخی از نظام های استبدادی در تاریخ اسلامی ، رهایی یابد .
۳- ولایت فقیه ... و آزادی ضابطه مند : در این فصل به "آزادی" به عنوان ارزشی از ارزش های بزرگ که ملت ایران در راه آن مبارزه کرد تا از قید و بند طاغوت ها و مستبدان رهایی یافته ، حق خود را از غاصبان پس گرفته و زندگی اجتماعی خود را به دور از فشارها سپری کند ، پرداختیم و به تفصیل میزان آزادی را که ایرانیان علی رغم شایعات مغرضانه زیر سایه ولایت فقیه از آن برخوردارند ؛ شرح دادیم . همچنین از محدودیت هایی یاد کردیم که آزادی ها به خاطر پاسداری از آرامش و ارزشهای اجتماعی و هویت دینی ملت ایران ، بدان مقیدند .
۴- ولایت فقیه ... و برادری انسانی : در این فصل به اهتمام نظام اسلامی و ایرانی نسبت به اصل برادری ، در داخل کشور در بین اقوام ، ادیان و مذاهب مختلف و در خارج از ایران با تمامی ملت های جهان به ویژه مستضعفان پرداختیم .
۵- ولایت فقیه ... و مساوات عادلانه : در این فصل به ارزش "مساوات" به عنوان یکی از ارزشهایی اشاره کردیم که همه شهروندان را ، بدون هیچگونه تفاوت حقوق و تکالیف در یک سطح قرار می دهد ؛ مگر آنجاکه عدالت گونه ای دیگر حکم کند .
۶- ولایت فقیه ... و ارزش های تربیتی : این فصل به اهتمام نظام اسلامی ایران به ارزش های تربیتی در تمامی انواع و زمینه ها می پردازد ، زیرا هدف این نظام تنها بر آوردن نیازهای مادی مردم نیست ، بلکه برتر از آن ، سازندگی انسان و تحقق تقوای اجتماعی مورد نظر است .
۷- ولایت فقیه ... و ارزش های تمدنی : در این فصل اهتمام نظام اسلامی ایران به فراخواندن مردم جهت برپایی تمدن اسلامی و نوین ، مبتنی بر ارزش های اسلامی و منابع دینی مورد بررسی قرار می گیرد . در این دیدگاه در کنار منابع دینی و ارزش های اسلامی ، دستاوردهای مادی بشری مورد غفلت قرار نمی گیرد بلکه تلاش می شود تا بین این دو ، نوعی ترکیب برقرار شود که در نتیجه آن یک پرش تمدنی ایجاد گردد و نمونه ای از تمدن الهی رهایی بخش از تمدن صرفا مادی تقدیم بشریت گردد .
مایلیم یاد آوری کنیم که با همه تلاشی که در پیش گرفتیم تا واقع گرا و بی طرف باشیم ، اما نتوانستیم شگفتی های خود از برخی زیبایی های این نظام را پوشیده نگه داریم و نیز نتوانستیم نسبت به برخی موارد منفی آن نقدهای خود را بیان نکنیم . ذاتیات انسان راه فرار ندارد اما ما در بیان حقایق و توصیف واقعیت ها به ذاتیات خود مجال نمی دهیم ، بلکه در تعلیقه بر حقایق و وقایع قضاوت های خود را ابراز می داریم که ممکن است خواننده گرامی با آن موافق و یا مخالف باشد .
ما با همه احترامی که نسبت به خوانندگان داریم ، موافقت و یا مخالفت آنها برایمان مهم نیست . حق شایسته ترین امری است که باید پیروی شود و ما مأمور به طرفداری و شهادت بر حق هستیم نه به آنچه مورد رغبت و میل کسانی است که خود را قضاوت کننده نسبت به حق می دانند .
به همین مناسبت از کسانی که به ما انتقاد می کنند که ما در کتابهایمان به تبلیغ ایران و برنامه هایش می پردازیم ؛ می خواهم در وهله اول آنچه را که در کتابخانه ها ، پایان نامه های دانشگاهی و کتاب ها در مورد برنامه های سوسیالیستی و کمونیستی وجود دارد فراموش کرده کتاب هایی را که پیرامون انقلاب های چینی ، بلشویکی و نیز مدیحه سرایی های تمدنی از نوع ژاپنی ، مالیزیائی ، ترکیه ای ، همچنین احزاب سوسیالیستی ، کمونیسی و لیبرال را که بر طرح های بی ارتباط با دین و ارزش های اخلاقی بنا شده اند را کنار بگذراند تا پس از آن بتوانند به انکار طرح بی طرفانه و واقع گرایانه ما درباره کشوری ارجمند از کشورهای اسلامی اقدام نمایند . کشوری که از همه اطراف جمع شده اند تا چهره اش را تاریک کرده به تحقیر ، ستمگری و خذلان آن بپردازند .
تکلیف شرعی بر ما حکم می کند که حقایق را توضیح دهیم تا شبهه ها برطرف و توهمات مرتفع گردد . یاری مظلوم واجبی شرعی است و کسی که در برابر ظلم و ستم ساکت بنشیند شیطانی اخرس است . بی طرفی در معرکه نبرد سودی ندارد زیرا بی طرفی در چنین موقعیتی یعنی فرار از جنگ . و فرار از معرکه و چسبیدن به زندگی و هواهای نفسانی بر ما حرام است .
(برگرفته از مقدمه مؤلف بر کتاب)
فهرست مطالب کتاب :
مقدمه
فصل اول :
ولایت فقیه و حکومت الهی
۱- مبانی فقهی حکومت الهی
۲- مبانی فقهی ولایت فقیه
- نمونه اول
- نمونه دوم
- نمونه سوم
- نمونه چهارم
الف : ادله ای از قرآن کریم
ب : ادله روایی
- روایت اول
- روایت دوم
- روایت سوم
- روایت چهارم
فصل دوم :
ولایت فقیه و ارزش های مردم سالاری
۱- شایستگی علمی و اخلاقی ولی فقیه
۲- پذیرش مردمی نسبت به ولی فقیه
۳- ضمانت فقهی و قانونی دولت
۴- ضمانت نهادهای قانونگذاری و اجرایی
فصل سوم :
ولایت فقیه و آزادی قانونمند
مفهوم ایجابی آزادی
بعد اول : سیاست عمومی دولت
بعد دوم : جریان های سیاسی در ایران
فصل چهارم :
ولایت فقیه و اخوت انسانی
۱- ولایت فقیه و تعامل با اختلافات عرفی
۲- ولایت فقیه و تعامل با اختلافات دینی
۳- ولایت فقیه و تعامل با اختلافات مذهبی
۴- ولایت فقیه و تعامل با ملت های مسلمان
- دعوت به وحدت اسلامی
- دعوت به اصلاح وضعیت مسلمانان
۵- ولایت فقیه و تعامل با جهان
فصل پنجم :
ولایت فقیه و مساوات عادلانه
زنان و حقوق آنها در نگاه سیاسی ایرانی
- حقوق زن در رابطه با کار و تولید
- حقوق سیاسی زنان
کارگران و حقوق آنها در نگاه سیاسی ایرانی
فصل ششم :
ولایت فقیه ... و ارزش های تربیتی
۱- ارزش های معنوی و ابزارهای تحقق آن در عالم واقع
- اهتمام به ارزش های عرفانی و ذوقی
- ارزش های معنوی و تشویق به حرکت و انقلاب
- ارزش های معنوی و توحید خالص
- ارزش های معنوی و سلوک رفتاری و اخلاقی
۲- ارزش های معنوی و ابزار پیاده سازی آن در عالم واقع
- رعایت احکام فقهی و نقش آن در اصلاح اخلاق
- رعایت اخلاص و نقش آن در اصلاح اخلاق
فصل هفتم :
ولایت فقیه و ارزش های تمدنی
۱- جنبه های سیاسی و ارزش های تمدن
۲- جنبه های اقتصادی و ارزش های تمدن
۳- جنبه های تربیتی و ارزش های تمدن
- دوری از تقلید و اهتمام به ارزش های اسلامی
- برنامه ریزی راهبردی برای تکوین شخصیت مسلمان
۴- جنبه های علمی و ارزش های تمدن
۵- جنبه های هنری و ارزش های تمدن
نظر شما